Трак тӑрӑхӗнче чӑвашсен паллӑ поэчӗ Нестер Янкас ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ литературӑпа пултарулӑх фестивалӗн ӗҫӗсем малалла пыраҫҫӗ. Акӑ, тин кӑна республикӑри районсем хушшинче иртекен уҫӑ инҫет викторина вӗҫленчӗ. Ӑна Красноармейски район администрацийӗн вӗрентӳ пайӗ тата методикӑпа информаци центрӗ йӗркеленӗ. Проект авторӗ – Красноармейски иккӗмӗш шкулӗнче чӑваш сӑмахлӑхӗпе культури вӗрентекен Михайлов Виталий Михайлович. Инҫет викторина ыйтӑвӗсем Нестер Янкасӑн пурнӑҫӗпе ӗҫӗ-хӗлне туллин тишкерме хистеҫҫӗ. Электрон почтипе пурӗ 248 хурав килчӗ. Республикӑри районсене илес пулсан, ачасем ытларах Красноармейски районӗнчен – 84, Вӑрмар районӗнчен – 22, Елчӗк районӗнчен – 20, Хӗрлӗ Чутай районӗнчен – 16, Вӑрнар районӗнчен – 12, Канаш районӗнчен - 10 хутшӑннӑ.
Нумаях пулмасть Тури Сурӑм вулавӑшӗнче «Тӑван Ен тӗсӗсем» ятлӑ ача-пӑча ӳкерчӗкӗсен куравӗ иртрӗ. Вӗрентекенсем ачасене тӑван яла сӑнласа кӑтартма ыйтнӑ, ӳкерчӗксенче ялти пурнӑҫ килӗшнипе кӗлӗшменни курӑмлӑ пулмалла пулнӑ. Ку кӑна мар, ӳкерчӗксенче хӑйсем яла мӗнпе пулӑшма пултарнине кӑтартмалла пулнӑ.
Пурӗ 8 ача хутшӑннӑ, хӑйсен ӳкерчӗкӗсенче вӗсем тӑван яла, урама, ҫурта сӑнланӑ.
Хыпар ҫылкуҫӗ: Кӑшнаруй ял тӑрӑхӗн сайчӗ (Канаш районӗ)
Чӑвашла фантастика хайлавӗсем пичетленме пуҫланӑранпа 60 ҫул ҫитнине халалланӑ конкурс вӗҫленчӗ — ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртрӑмӑр. Тӳрех калам, Вӗрентӳ министерстви сайтӗнче пелтернӗ хыпарта тӗрӗс марри пур — чи лайӑх фантастсем Штанаш шкулӗнче вӗренмеҫҫӗ. Унти вӗренекенсем те чаплӑ, анчах та Вӑрмар районне кӗрекен Чупайри тӗп шкулпа Пучинкери пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкула (Йӗпреҫ районӗ) ҫӳрекен ачасен хайлавӗсем пирӗн шутпа чаплӑрах. Штанаш шкул ачисен хайлавӗ вара вулавҫӑсене ытларах килӗшнӗ. Хайлавӗ интереслӗ пулнӑран пулӗ — унпа чылайӑшӗ паллашрӗҫ. Сире те интереслӗ пулсан вӑл «Иртнӗ ӗмӗрте пулса куртӑмӑр» ятлӑ. Ҫырасса ӑна ушкӑнпа ҫырнӑ — ҫак ачасем тӑрмашнӑ: Андреев Александр, Лобова Ирина, Ильина Екатерина, Коннова Алевтина, Семенова Ксения, Соловьева Наталия, Сатлайкина Ирина, Софронов Николай.
Канаш районне кӗрекен Сител ял вулавӑшӗ ҫулла та пушанмасть. «Ҫулла та кӗнекепе» конкурс малалла тӑсӑлать — пӗчӗк вулавҫӑсем кӗнеке вуласах тӑраҫҫӗ.
Ял ҫыннисемсӗр пуҫне вулавӑша тӑванӗсем патне килнисем те ҫӳреҫҫӗ — пурӗ 24-ӑн ҫырӑннӑ.
Вулавӑшра ачасем кӗнекепе хаҫатсем вуланисӗр пуҫне шашкӑлла та выляма пултараҫҫӗ. Кунта вӗсем валли ятарлӑ пӗчӗк турнирсем иртеҫҫӗ.
Канаш районӗнче ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче хӗрарӑм ушкӑнӗсем хушшинче волейбол ӑмӑртӑвӗ иртрӗ. Ушкӑнсем Шӑхасан ялӗнчи физкультурӑпа спорт комплексӗнче ӑмӑртрӗҫ. Ӑмӑртӑва тӑватӑ ял тӑрӑхӗн ушкӑнӗсем хутшӑнчӗҫ — Чарпуҫсем, Янкӑлчсем, Чакаҫсем тата Хучелсем.
Ку хутӗнче Чарпуҫ ял тӑрӑхӗн ушкӑнӗ ыттисенчен лайӑхрах вылярӗ — ӑмӑрту кубокне ҫӗнсе илчӗҫ. Вӗсен ушкӑнӗнче Ольгӑпа Марина Кириллова, Зиновьева Галина, Кадушкина Лариса, Иванова Наталья тата Крылова Людмила вылярӗҫ. Янкӑлчсем иккӗмӗш вырӑн, Чакаҫсем — виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑнчӗҫ.
Кая юлса та пулин ҫак хыпара сире пӗлтерес: паян (пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче) Красномармейскинчи Халӑх пултарулӑх ҫуртӗнче «Шетмӗпе Ҫавал кӗввисем» кункурсӑн иккӗмӗш пайӗ иртет. Вӑл шӑп та лӑп 18 сехетре паян пуҫланнӑ. Конкурса Шетмӗпе Ҫавал юханшывсем тӑрӑхӗнче вырнаҫнӑ районсенчи пултарулӑх ушкӑнӗсем хутшӑнаҫҫӗ Вӑл тӑрӑха Элӗк, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Красноармейски, Ҫӗмӗрле, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Сӗнтӗрвӑрри, Муркаш районӗсем кӗреҫҫӗ — ҫур республика!
Конкурсӑн пӗрремеш пайӗ иртнӗ ӗнтӗ — вӑл кашни районта пуш уйӑхӗн 26-мӗшӗнче пулнӑ. Кашни районтан чи лайӑх ушкӑна суйласа илсе вӗсене иккӗмӗш пайне кӗртеҫҫӗ.
Кӑрлачӑн 29-мӗшӗнче Канашри ача-пӑча пултарулӑхӗн ҫуртӗнче 13-17 ҫулхи ачасем хушшинче вӑрман олимпиади иртрӗ. Олимпиадӑна ачасем хулара вырнаҫнӑ пӗтӗм шкултан хутшӑнчӗҫ. Ачасен тӑватӑ ыйту ҫине хуравламалла пулчӗ. 45 минут хушшинче вӑл тӑватӑ ыйту ҫине чи лайӑх ҫак ачасем хуравларӗҫ:
1 вырӑнта – Пынзарь А., 1-мӗш шкул (8 класс)
2 вырӑнта – Михайлова В., 11-мӗш шкул (8 класс)
3 вырӑнта – Константинов К., 3-мӗш шкул (9 класс), Куропаткина Е., 7-мӗш шкул (11 класс).
Вӗсен ӗҫӗсене республика шайри тура ӑсатӗҫ.
Кӑрлачӑн 8-мӗшӗнче чӑваш халӑхӗн чаплӑ ӑсчахӗ, словарьсене хатӗрлекен ӑста, филологи ӑслӑлӑхӗсен тухтaрӗ Скворцов Михаил Иванович профессор 75 ҫул тултарчӗ. М. И. Скворцов Канаш районне кӗрекен Иккӗмӗш Хурамал ялӗнче 1933 ҫулта ҫуралнӑ. 1967-77 ҫулсенче вӑл Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнче, 1977 ҫултанпа Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӑй хунӑ. Хальхи вӑхӑтра Чӑваш Республикин Вӗрент? институтӗнче ӗҫлет. 1960-64 ҫулсенче вӑл Наукӑпа тӗпчев институтӗнче (халӗ Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ) чӗлхе пайӗнче вӑй хунӑ. Ҫав вӑхӑтрах Каир университетӗнче стажировкӑра пулнӑ, араб чӗлхине тӗплӗн вӗреннӗ. Михаил Иванович ҫак ҫулсем хушшинче нумай-нумай словарь хатӗрленӗ (хӑех редактор та):
* Чӑвашла-вырсла словарь (1989, 240 с.
Раштавӑн 22-мӗшӗнче Шӑхасанти физкультурӑпа спорт комплексӗнче арҫын ушкӑнӗсен хушшинче Канаш районӗн волейбол кубокӗ иртрӗ. Унта Тӑвай районӗн ушкӑнӗ те хутшӑнчӗ. Хӑйсен ушкӑнӗнче иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ хыҫҫӑн ҫурма финалта вӑл тепӗр ушкӑнта пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ Вӑрнар районӗн ушкӑнӗпе выляма тӳр килчӗ. Чи малтан вӑйӑ Тӑвайсене майлӑ пычӗ — 1-мӗш партинче ҫӗнтерчӗҫ, анчах та вӗҫӗнче Вӑрнар районӗн ушкӑнӗ лайӑхрах выляма пуҫланӑ пирки Тӑвайсем выляса ячӗҫ.
3-мӗш вырӑншӑн Комсомольски районӗн ушкӑнӗпе ӑмӑртма тиврӗ. Йывӑр кӗрешӳре ҫӗнтерсе ҫак волейбол кубокӗнче 3-мӗш вырӑн йышӑнчӗҫ.
1-мӗш вырӑн Вӑрнарсене, 2-мӗш вырӑн Шупашкар районӗн ушкӑнне лекрӗ.
Иртнӗ шӑматкун, раштавӑн 15-мӗшӗнче Ухман вӑтам шкулӗнче савӑнӑҫлӑ уяв иртрӗ — шкула уҫнӑранпа 125 ҫул ҫитнӗ-ҫке!
Мероприяти шкул спортзалӗнче иртрӗ. Халӗ шкул директорӗ вырӑнӗнче Борисова Маргарита Андреевна ӗҫлет. Вӑл пухӑннӑ хӑнасене шкул историне каласа пачӗ. Шкула 1872 ҫулта уҫнӑ, вӑл Алексей салтак ҫуртӗнче вырнаҫнӑ пулнӑ. Ачасен пӗрремӗш вӗрентекенӗ Ҫӳрпӳ гимназийенчен вӗренсе тухнӑ Агрепина Андреевна Андреева пулнӑ. Малтанхи ҫулта шкулта 24 ача вӗреннӗ пулнӑ (вӗсенчен 4 — хӗрача). 1899 ҫулта ялта чиркӳ туса лартсан чиркӳ прихучӗн шкулне уҫнӑ. Ачасене кунта вырӑнти тиек вӗрентнӗ пирки вӗренес текенсем сахал пулнӑ — шкула хупма тивнӗ. 1905-1907 ҫулсенче икӗ шкула пӗрлештернӗ. 1934 ҫулта шкулта 7 ҫул вӗрентме пуҫланӑ, 1961 ҫултанпа вара вӑтам шкул шайне хӑпартнӑ.
Маргарита Андреевна ҫавӑн пекех шкулӑн юлашки ҫулсенчи ҫитӗнӗвӗсем пирки, вӗренсе тухнӑ паллӑ ҫынсем пирки те каласа пачӗ. Канаш районӗн ӗҫӗсене ертсе пыракан Григорий Петрович Петров та тухса ӑшӑ сӑмахсем каларӗ, шкула интереслӗ кӗнекесем парнелерӗ.
Мероприяти шкул ачисемпе вӗрентевҫӗсем тата шкултан вӗренсе тухнӑскерсем хатӗрленӗ концертпа вӗҫленчӗ.
-7.7 °C